Het ziekenhuis van Pawa (DR Congo), ondersteund door Memisa en Groupe Santé CHC, stelt gratis zorg voor aan mensen die leven in extreme armoede. Dit systeem, gebaseerd op solidariteit, wordt gefinancierd door de verkoop van producten in de cafetaria van het ziekenhuis. In de DR Congo bestaat er geen ziektekostenverzekering en is er maar een heel klein aanbod aan ziekenfondsen. De patiënten betalen zelf hun medische kosten. Medische zorg en medicijnen blijven voor het armste deel van de bevolking buiten hun bereik.

Toegang tot gezondheidszorg wanneer men niet over voldoende financiële middelen beschikt

In de DR Congo draagt de staat niet bij aan de terugbetaling van medische kosten. Gezinnen moeten de volledige kosten van gezondheidszorg zelf betalen. Over elk bezoek aan een medisch centrum of een ziekenhuis wordt zorgvuldig nagedacht, omdat het catastrofale gevolgen kan hebben op het budget van het huishouden. Wanneer de toegang tot gezondheidszorg afhangt van financiële middelen heeft dit schadelijke gevolgen voor de gezondheid, zoals:

• Het risico op complicaties. De zieke twijfelt en stelt zijn bezoek aan gezondheidswerkers uit. Een paar maanden geleden kon de ziekte makkelijk behandeld worden. Nu heeft het zich verder ontwikkeld en is behandeling moeilijk of zelfs onmogelijk.
• Beroep doen op zelfmedicatie. Naast het gevaar van dosering, is het risico van zelfmedicatie ook verbonden aan de kwaliteit van de geneesmiddelen. Er zijn namelijk een enorm aantal namaakproducten te koop in particuliere apotheken. Hun werking is niet verzekerd en kan zelfs gevaarlijk zijn.

Voor een betere toegang tot gezondheidszorg: Memisa pleit voor forfaitaire prijzen

Memisa stelt een systeem voor van forfaitaire prijzen binnen de gezondheidsvoorzieningen, zodat iedereen toegang heeft tot kwaliteitsvolle medische zorg zonder financiële drempels. De kost van medische behandelingen is op voorhand gekend door de patiënt en wordt getoond aan de ingang van het medisch centrum of het ziekenhuis. Hierdoor zullen de families niet voor verrassingen komen te staan en kunnen ze sparen voor het nodige geld om de zorg te betalen. De gezondheidszorg in Pawa hanteert de methode van forfaitaire prijzen in alle gezondheidscentra en ziekenhuizen.

Affiches met de geldende tarieven in het ziekenhuis van Pawa

Helaas zijn nog veel patiënten niet in staat om hun medische kosten te betalen, ondanks dit systeem.

Het ziekenhuis in Pawa telt nog voor meer dan 2000 dollar aan onbetaalde facturen van patiënten in 2023. Dr. Blaise, directeur van het ziekenhuis, vertelt: “Zieken met onvoldoende middelen laten soms bezittingen, zoals een radio of een stoel, symbolisch achter. Ze vinden het jammer dat ze niet kunnen betalen, maar geven iets kleins af.”

Gezondheidszorg bieden aan de armsten: de kantine van Pawa

Om gratis medische zorg aan te bieden aan personen die in extreme armoede leven, heeft het ziekenhuis in Pawa een cafetaria geopend. Een deel van de opbrengsten van de verkoop van koude dranken gaat naar het solidariteitsfonds.

Met de steun van Memisa heeft het ziekenhuis een diepvries gekocht om water en gekoelde dranken aan te bieden voor verkoop. Deze producten worden verkocht aan de bezoekers van het ziekenhuis, aan verpleegkundigen en aan de omwonende bevolking. Eén derde van de opbrengsten wordt gebruikt om de medische zorg van de armsten te betalen. De rest is voorbehouden voor het vernieuwen van de voorraad en voor het salaris van het personeel van het cafetaria.

Het ziekenhuis heeft hand in hand samengewerkt met de gemeenschap om het profiel op te stellen van personen die in aanmerking komen voor kosteloze behandelingen. In Pawa zijn er 3 profielen geïdentificeerd.

Het betreft:

• Oudere, verminkte melaatsen die nog veel voorkomen in de regio.
• Hulpbehoevenden in de gemeenschap, erkend met de steun van lokale autoriteiten op basis van bepaalde criteria: ouderen die alleen wonen, weeskinderen in nood, bepaalde personen met een fysieke of mentale handicap die alleen wonen, etc. Elk dorp heeft zijn eigen lijst opgemaakt en doorgegeven aan het ziekenhuis.
• “Tijdelijke” hulpbehoevenden, geïdentificeerd in het ziekenhuis. Meestal gaat het om patiënten die enkele weken of maanden gehospitaliseerd moeten worden, maar moeilijkheden ondervinden om hun medische kosten te betalen. Het dossier van de zorgbehoevende personen wordt individueel beoordeeld door het managementcomité van het ziekenhuis.

Dankzij dit project konden tussen januari en mei 2024 24 personen in extreme armoede volledig gratis behandeld worden.