Corona, ebola én mazelen? Houdt het ooit op in Oost-Congo?

18 / 06 / 2020

Het oosten van DR Congo gaat al decennia gebukt onder spanningen en conflicten. Zo’n 120 gewapende groepen zijn er actief. De oorzaken voor het geweld zijn complex: onder meer de oplaaiende spanningen tussen veetelers en landbouwers (etnische groepen Hema en Lendu) spelen mee, als milities die strijden om de controle over goud- en kobaltmijnen in de regio. Het geweld nam in 2019 weer in alle hevigheid toe, toen het leger een offensief startte tegen CODECO en andere milities in Ituri. Sinds maart zijn meer dan 200.000 mensen op de vlucht geslagen, blijkt uit cijfers van het Vluchtelingencommissariaat van de Verenigde Naties (UNHCR). De meeste vluchtelingen zijn vrouwen en kinderen.

Dit bloedige conflict is in de vergetelheid geraakt. Zowel media en politiek richten hun aandacht op andere brandhaarden wereldwijd. In een artikelenreeks belichten we de verschillende uiteenlopende problemen waarmee de regio te kampen heeft, tonen we hoe Memisa probeert bij te dragen aan een oplossing en laten we de bevolking zelf aan het woord. Zo trachten we de bevolking in Oost-Congo de aandacht te geven die ze verdient.

DEEL 1: MAAK KENNIS MET HET VERPLEEGKUNDIG PERSONEEL DAT – MITS GEVAAR VOOR EIGEN LEVEN – HET ZIEKENHUIS VAN FATAKI DRAAIENDE HOUDT

Lees hier het deel 1

Deel 2: DR Congo rolt van de ene epidemie in de andere. Naast ebola en corona, de opmars van mazelen

DR Congo kampt met de zwaarste mazelenepidemie die het land ooit gekend heeft. Sinds de uitbraak die startte in 2018 trof het virus al 332.000 kinderen blijkt uit cijfers van Unicef. In 2019 vielen er 6.200 dodelijke slachtoffers waarvan 85 procent jonger dan 5 jaar.

“In maart 2020 was er opnieuw een uitbraak in de gezondheidszone Angumu (Mahagi). Door het gewapende conflict in deze regio is de bevolking vaak op de vlucht wat de verspreiding van het virus in de hand werkt. Bovendien zorgen dergelijke volksverhuizingen ervoor dat er geen structurele vaccinatiecampagnes kunnen plaatsvinden “, vertelt dokter Luc vanuit Bunia. “Zulke vaccinaties zijn essentieel, aangezien de ziekte erg besmettelijk is en er geen behandeling bestaat.”

Vaccin koel bewaren

In stedelijke gebieden in DR Congo is ongeveer 90 procent van de bevolking ingeënt, maar op het platteland is dat slechts 25 procent. Verschillende factoren spelen mee. Zo woont een groot deel van de Congolezen in afgelegen gebieden ver weg van gezondheidscentra of ziekenhuizen waardoor ze moeilijk toegang hebben tot gezondheidszorg. Vaccinaties moeten bovendien gekoeld bewaard worden. Niet evident in gezondheidscentra waar niet steeds elektriciteit is.

Hoewel de uitbraak van mazelen reeds in 2018 startte, kwam de reactie erg laat op gang aangezien alle ogen gericht waren op de bestrijding van ebola. De nationale vaccinatiecampagne liet op zich wachten en werd uitgesteld waardoor het dodental bleef stijgen. Gezondheidswerkers waarschuwen, om nu met COVID-19 in het achterhoofd, niet dezelfde fout te maken. Bovendien kan de mazelenepidemie een andere epidemie versterken. Het mazelenvirus tast namelijk het geheugen van het immuunsysteem aan. Daardoor zijn personen die de ziekte hebben, vaak vatbaarder voor andere ziektes.

Opleidingen

Naast het voorhanden zijn van vaccinaties, is het erg belangrijk dat gezondheidscentra bereikbaar zijn én dat de dienstverlening van hoge kwaliteit is. Opgeleid medisch personeel kan namelijk beter inschatten of er sprake is van mazelen en zo ja direct ingrijpen om een verdere verspreiding en uitbraak te voorkomen.

.
Onderstaande risicofactoren dragen bij tot een mazelenuitbraak, helaas elementen die allemaal aanwezig zijn in Oost-Congo: