Hoe wordt medisch afval beheerd in de DR Congo?

Een ziekenhuis, een gezondheidscentrum, een medisch labo,… Zorginstellingen produceren gevaarlijk afval. Dit afval verwerken, brengt heel wat risico’s met zich mee voor de gezondheid van het gezondheidspersoneel, de patiënten en de bevolking die in de buurt van deze medische instellingen wonen. In dit artikel ontdek je welke maatregelen Memisa heeft genomen om hen van deze risico’s te beschermen.

Medisch afval vormt een gevaar voor de volksgezondheid en het milieu

Met het meeste medische afval moet voorzichtig worden omgesprongen. Gebruikte naalden en besmet verband vormen een groot risico op de overdracht van ernstige ziekten, zoals hepatitis B en C, of HIV. Ander afval is dan weer schadelijk voor het milieu, zoals flessen met chemicaliën uit een labo, gebruikte batterijen, vervallen geneesmiddelen, TL-lampen, etc.

Heel wat medische productiemiddelen worden gevaarlijk bij het weggooien ervan. Wanneer ze in slechte omstandigheden worden verbrand, zonder speciale voorzorgsmaatregelen worden vervoerd of verkeerd worden opgeslagen, kunnen ze schadelijke dampen verspreiden en irritatie en snij-of brandwonden veroorzaken.

De verwerking van medisch afval houdt dus risico’s in voor de volksgezondheid en het milieu, en daarom is er nood aan specifieke infrastructuur, kennis en preventieve maatregelen. In de DR Congo heeft de overheid normen opgesteld voor het beheer van ziekenhuisafval. Het is echter moeilijk om aan deze vereisten te voldoen, voornamelijk door een gebrek aan middelen en infrastructuur.

Het belang van het renoveren en bouwen van afvalzones om gezondheidsrisico’s te verminderen

De aanleg van afvalverwerkingszones helpt om gezondheids-en milieurisico’s te verminderen. Afvalzones zijn voornamelijk uitgerust met:

• verbrandingsovens
• placentaputten 
• glasputten
• waterputten

Een gerenoveerde afvalzone beschermt de gemeenschap tegen de vele gevaren die gelinkt zijn aan medisch afval.

Verbrandingsovens verwijderen droog afval (zoals spuiten, messen, wattenstaafjes, maskers, etc.) door deze bij zeer hoge temperaturen te verbranden. Ze zijn gebouwd van vuurvaste bakstenen.

Na elke geboorte worden de placenta’s in de speciale stortplaats gelegd, waar ze op natuurlijke wijze vergaan. De put die gemaakt is uit glas wordt gebruikt om scherpe voorwerpen zoals vaccinflacons veilig in te graven.

De afvalzones zijn omheind en de toegang is verboden voor wie onbevoegd is. Dit houdt de bevolking weg van het gevaar en de risico’s. Want afvalverwerking is enkel voorbehouden aan opgeleid personeel.

Ook het gezondheidspersoneel moet worden opgeleid rond hygiënemaatregelen

Afvalzones op zich zijn echter niet voldoende om medisch afval goed te kunnen beheren. De aanwezigheid van opgeleid personeel is cruciaal om het juiste gebruik en onderhoud van deze infrastructuur te garanderen. Vorig jaar namen zorgverleners in Kwilu deel aan een opleiding over het correcte beheer van medisch afval. Tijdens de workshops werden zorgverleners opgeleid in infectiepreventie en –bestrijding. Daarnaast leerden ze hoe je het afval correct moet sorteren, verbranden en ingraven. De zorgverleners leerden ook hoe ze de verbrandingsoven, placentaputten en glasputten moeten gebruiken en hoe ze vuilbakken moeten ontsmetten.

Dankzij Memisa is de “verbetering voelbaar!”

Sinds 2023 ondersteunt Memisa de aanleg van afvalzones in de gezondheidszones Kingandu en Pay Kongila in de provincie Kwilu. Ook in het noorden van het land deed Memisa hetzelfde in de gezondheidszones Budjala, Bominenge en Bokonzi. We leggen ook afvalzones aan in andere landen, zoals in Guinee in 2022, steeds in overeenstemming met de geldende normen in elke staat.