Gendergelijkheid in DR Congo: “Als werkende vrouw heb ik het niet steeds gemakkelijk”

“De emancipatie van vrouwen vormt een sleutelelement voor duurzame ontwikkeling”, daar is dokter Juste Momboto regionale coördinator bij Memisa in Gemena (DR Congo) van overtuigd. Afgelopen maand woonde hij een sensibiliseringssessie bij voor schoolgaande meisjes, moeders verbonden aan de kerkgemeenschap, maar ook opinieleiders en jongens waren uitgenodigd en aanwezig om te praten en ideeën uit te wisselen over het begrip gender en de rol van vrouwen in de maatschappij. De opkomst was erg groot.

Mannen als bondgenoten

Zulke sensibilisatiesessies dragen bij tot mentaliteitsveranderingen. De verschillende vrouwen die het woord namen, maakten duidelijk dat dit nodig is en dat een vrouw meer is dan een moeder en/of een echtgenote.

“Er waren ook enkele mannen aanwezig, maar minder dan we hadden gewenst”, aldus dr Juste. “We vinden het belangrijk om zowel vrouwen als mannen te betrekken. Deze laatste groep moet overtuigd worden dat het ook in hun belang is dat vrouwen dezelfde rechten hebben op vlak van onderwijs en werk, bijvoorbeeld.”

Verschillende onderwerpen kwamen aan bod, zoals familieplanning. Uit enquêtes blijkt dat 30 % van de meisjes van 15 jaar seksuele relaties heeft. Vaak onbeschermd en zonder kennis van anticonceptie en zonder volledig op de hoogte te zijn van de consequenties van een zwangerschap op jonge leeftijd. Naast de medische risico’s, zijn er namelijk ook maatschappelijke gevolgen, zoals het vroegtijdig moeten stoppen met school.

Zulke onderwerpen kunnen leiden tot gevoelige gesprekken. Enkele moeders en dochters stelden vragen over hoe het geloof en met name de bijbel staat tegenover anticonceptie. Iedere formateur is voorbereid op zulke vragen en legt uit dat de actuele maatschappij evolueert en de hedendaagse context niet meer dezelfde is als degene in de bijbel.

“Het werk van moeder en huisvrouw is een tweede job erbij”

“Als werkende vrouw heb ik het niet steeds gemakkelijk”, legt Mbembo Blanche uit. Zij is verantwoordelijke van de materniteit van het algemene ziekenhuis in Budjala.

“Wanneer mijn shift erop zit, duurt het gemiddeld nog één à twee uur vooraleer ik naar huis kan vertrekken omdat ik ervoor moet zorgen dat de verpleegkundigen die op dat moment van wacht zijn de nodige info hebben opdat zij de dienst draaiende kunnen houden. Thuis aangekomen wachten er opnieuw een heleboel taken op mij. Gelukkig heb ik een dochter die mij helpt bij het koken. Maar daarnaast zijn er nog zoveel andere huishoudelijke taken. Mijn man werkt ook, maar vaak is hij vroeger thuis dan ik. Hij zou bepaalde karweitjes op zich kunnen nemen, maar voorlopig gebeurt dat niet…. Het werk van een moeder is als een tweede job. In de toekomst ga ik proberen bepaalde dingen aan mijn echtgenoot uit te leggen, zodat hij mij kan ondersteunen en inziet dat heel de familie er beter van wordt als we het huishouden samen doen.”

“Soms mag ik bepaalde opdrachten niet uitvoeren, simpelweg omdat ik een vrouw ben”

Malabe Martine is verantwoordelijk voor de financiën van het ziekenhuis. Ook zij botst geregeld op obstakels enkel en alleen omdat ze een vrouw is. “Soms mag ik bepaalde opdrachten (zoals bijvoorbeeld naar een gezondheidscentrum gaan om over beheerskwesties te vergaderen) niet uitvoeren omdat ik niet met de motor kan rijden. Het klopt dat in dit land weinig vrouwen een motor besturen. Maar wanneer een man niet met de motor kan rijden, dan laten ze hem toch gaan. Met een chauffeur….”